Ogród skalny – czasami zwany skalniakiem – to obszar zaprojektowany z utwardzonym krajobrazem górskim ze żwirów, skał i głazów. Pod tym względem jest podobny do japońskich karesansui. W odróżnieniu jednak od azjatyckiego stylu, skalniaki nie są tworzone pod wpływem estetyki zen. Zazwyczaj sadzi się w nim rośliny o dekoracyjnym charakterze, a głównym kryterium wyboru roślin są zazwyczaj względy estetyczne. Mimo górskiego charakteru, nie zawierają roślin górskich lub arktycznych jak alpinaria.
Rośliny do skalnego ogrodu
Tak zwane „skalne rośliny ogrodowe” nie są częścią klasyfikacji botanicznej. Tworzą raczej grupę, która ma pewne wspólne cechy. Są to m.in. odporność na suszę, preferencje do dobrego drenażu i zwarty pokrój wzrostu. Do tej grupy można zaliczyć właśnie sukulenty. Są to rośliny z rodziny gruboszowatych o egzotycznych kształtach i różnorodnych formach. Są łatwe w utrzymaniu oraz rozmnażaniu i tworzą zwarte skupiska wszędzie tam, gdzie rosną. Są dobrym i prostym dodatkiem do ogrodu. Mogą także rozwijać się również na tarasach, werandach i balkonach.
Sadzenie odpowiednich sukulentów
Jednakże zanim wpadnie się w szaleństwo sadzenia tych roślin, warto wiedzieć kilka rzeczy:
- Sukulenty latem wymagają więcej wody. Jeśli okresy letnie cechują się niewielkimi opadami deszczu, może być konieczne zaplanowanie podlewania raz w tygodniu. Te w pojemnikach będą potrzebowały wody około 2-3 razy w tygodniu.
- Jesienią i zimą dobrze jest ograniczyć nawadnianie, aby sukulenty wytrzymały niższe temperatury. Rozmoczona gleba i miękki, nowy wzrost sprawiają, że sukulenty są bardziej podatne na uszkodzenia spowodowane mrozami.
- Istotna jest odporność sukulentów na mróz. Niektóre z roślin mogą wymagać nasadzeń w doniczkach i przenoszenia ich do wnętrza, jeśli są wrażliwe na niższe temperatury. Aby dokonać właściwego wyboru roślin, pamiętać należy o warunkach ogrodu skalnego. Dobrą praktyką jest grupowanie okazów o podobnych wymaganiach dotyczących wzrostu.
- Jeśli ogród już ma swoich lokatorów, sukulenty można wkomponować w istniejący krajobraz.
- Kaktusy to sukulenty, ale sukulenty to nie kaktusy.
Sukulenty do gruntu
Rojnik (Sempervivum)
Jeden z najpopularniejszych sukulentów, który można sadzić w podłożu. To wiecznie zielony sukulent, który wygląda trochę jak gumowata róża z grubymi, mięsistymi opuszkami ułożonymi w rozety. Liście są zwykle spiczaste, a niektóre mają fioletowe końcówki lub mogą rosnąć w odcieniach czerwieni. Są uważane za rośliny alpejskie lub skalne ze względu na ich mrozoodporność i odporność na suszę.
Rojniki są wolno rosnącymi roślinami i pozostają wiecznie zielone przez cały rok, nawet w zimnym klimacie. Cechują się odpornością nawet do temperatur -40 stopni Celsjusza. Dobrze rosną w ogrodach skalnych, a także w kamiennych murach czy na ogrodowych kamieniach. Rojnik ma podobne właściwości lecznicze co aloes (ten zaś według nowej taksonomii należy do rodziny złotogłowowatych i jest de facto szparagowcem). Więcej informacji odnośnie rojnika i gatunków – górskiego oraz murowego – można znaleźć na internetowym portalu ogrodniczym https://ogarnijogrod.pl/.
- Odmiany kolorów: czerwono-fioletowy.
- Ekspozycja na słońce: pełne słońce.
- Potrzeby glebowe: średnie, suche do średnio wilgotnych, dobrze przepuszczalne.
- pH gleby: neutralne (6,6-7,5).
Rozchodnik (Sedum)
Te sukulenty mają mięsiste liście, ale ich rozmiar, kształt i kolor różnią się w zależności od gatunku. Niektóre są krzaczaste i wyprostowane, podczas gdy inne są małe i ciągnące się. Kwiaty są małe, gwiaździste i kwitną w gronach. Rozchodniki dobrze rosną w ogrodach skalnych, na brzegach lub na małych obszarach, które wymagają tekstury lub koloru. Większe gatunki mogą być używane jako rośliny krzewiaste. Wiele gatunków rozchodników rośnie w Polsce w stanie naturalnym . Są to m.in. alpejski, czarniawy, karpacki, ostry i owłosiony.
Najlepszą porą na sadzenie rozchodnika jest wiosna, po przejściu niebezpieczeństwa mrozu, ale przed nadejściem letnich upałów. Rozchodnik na ogół ma umiarkowane tempo wzrostu, ale może się ono różnić w zależności od gatunku i odmiany.
- Kolory kwiatów: czerwone, różowe, żółte, białe.
- Ekspozycja na słońce: pełne słońce lub częściowe.
- Potrzeby glebowe: piaszczysta, gliniasta, dobrze przepuszczalna.
- pH gleby: kwaśne, neutralne.
Sukulenty do pojemników
Gruboszowate lubią upalną pogodę i w polskim umiarkowanym klimacie bez problemu poradzą sobie w okresie letnim. Jednakże w chłodniejszej porze wymagają cieplejszych warunków ze względu na wrażliwość na zimno. Pewnym wyjątkiem są niektóre gatunki agawy. Wytrzymują one nawet temperatury spadające do ok. – 28 stopni C. Pośrednią wytrzymałością na mróz cechują się gatunki rodzajów graptopetalum (do ok. -15) i dasylirion (ok. -12). Najbardziej wrażliwe na mróz są natomiast rodzaje eonium, eszeweria, haworthia, senecio (ok. -4), grubosz, dudleya, kalanchoe (-6,6).
Zazwyczaj przy wyborze roślin ogrodowych, warto się kierować zasadą „mniej znaczy lepiej”. I o ile sukulenty odporne na mróz nie będą sprawiać problemów, te w doniczkach wymagają bardziej zaawansowanej pielęgnacji właśnie w okresie zimowym. Ale jak się lubi dźwigać, to czemu nie? Będzie przed kim prężyć muskuły.
